Kampania na rzecz ograniczenia niskiej emisji

Zgodnie z przepisami Dyrektywy UE nr 2008/50/WE z 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy, Państwa Członkowskie mają zapewnić, stężenia dwutlenku węgla, tlenku węgla, dwutlenku azotu, dwutlenku siarki, pyłów zawieszonych, ołowiu i benzenu na określonym w Dyrektywie poziomie.

Polska w myśl przepisów Pakietu klimatyczno-energetycznego ma zwiększyć do roku 2020 udział odnawialnych źródeł energii o nie mniej niż 15 % oraz zredukować emisję dwutlenku węgla o 20 % w stosunku do roku 1990. Polska w Unii Europejskiej ma najwyższy wskaźnik wykorzystania węgla (kamiennego i brunatnego) do produkcji energii elektrycznej, a dwutlenek węgla to jedna z głównych przyczyn efektu cieplarnianego.

Stan zanieczyszczenia powietrza uzależniany jest od pory roku i warunków pogodowych. W okresie wiosenno-letnim jakość powietrza jest najlepsza, dominującym zanieczyszczeniem jest ozon, którego stężenie wzrasta przy wysokiej temperaturze powietrza podczas słonecznych dni. Natomiast w okresie zimowym, kiedy rozpoczyna się sezon grzewczy, jakość powietrza znacznie pogarsza się, zwiększa się stężenie pyłu PM10, benzo(a)pirenu i dwutleneku siarki.

Według danych uzyskanych z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach ze stacji pomiarowej przy ul. Lubelskiej w Sosnowcu, średnie stężenie pyłu PM10 w I kwartale 2012 r. zostało przekroczone 54 razy - dopuszczalna częstość przekraczania poziomu w roku kalendarzowym wynosi 35. Największe stężenie zanotowane w lutym br. wynosiło 581, 4 µg/m3 a norma dopuszczalna to 50 µg/m3.

Główną przyczyną wystąpienia w Sosnowcu przekroczeń pyłu zawieszonego PM10 szczególnie w okresie zimowym są emisje pochodzące z indywidualnych systemów grzewczych. Mieszkańcy nie zawsze są świadomi jak duży wpływ na zdrowie ludzkie ma zanieczyszczenie powietrza. Pył zawieszony PM10 niekorzystnie wpływa na układ oddechowy, małe cząstki mogą przedostawać się do płuc, a nawet do krwiobiegu co przyczynia się do powstawania lub zaostrzenia chorób serca, chorób układu oddechowego (w tym astmy i ostrych infekcji oskrzeli bądź płuc).

Duży udział w zanieczyszczeniu powietrza pyłem posiada niska emisja (emisja ze źródeł komunalnych). Wśród udokumentowanych populacyjnych skutków zdrowotnych należy wymienić: wzrost liczby zgonów i przyjęć do szpitali, wzrost zużycia leków, zwiększoną absencję dzieci w szkole a dorosłych w pracy. Są one efektem zmniejszenia odporności organizmu, niedotlenienia, zmian krzepliwości krwi lub rozwijającego się procesu zapalnego w obrębie układu oddechowego lub krążenia.

W dłuższej perspektywie zanieczyszczenia komunalne mogą prowadzić do rozwoju takich chorób jak: astma, POChP, a nawet nowotwory płuc. Jak wynika z raportów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) długotrwałe narażenie na działanie pyłu zawieszonego skutkuje skróceniem średniej długości życia przeciętnego Polaka o 10 miesięcy.

Wbrew dość powszechnie panującej opinii to nie przemysł i energetyka są głównymi trucicielami środowiska w Sosnowcu. Ogromny udział w emisji pyłów, dwutlenków siarki i azotu mają spaliny pochodzące głównie z mieszkalnictwa komunalnego i indywidualnych, niskosprawnych urządzeń grzewczych (gdzie stosuje się niskiej wartości paliwa energetyczne a nawet odpady) a także z transportu samochodowego.

Gmina Sosnowiec w 2011 r. opracowała Program Ograniczenia Niskiej Emisji, w którym określono plan działań w zakresie obniżenia niskiej emisji spowodowanej spalaniem paliw w indywidualnych systemach grzewczych. Jako zadanie priorytetowe wskazano podłączenie obiektów do sieci ciepłowniczej wszędzie tam gdzie jest to ekonomicznie i technicznie możliwe, a także wymianę pieców węglowych na gazowe lub olejowe.

Rada Miejska w Sosnowcu w 2011 r. podjęła uchwałę w sprawie zasad i trybu udzielania oraz sposobu rozliczania dotacji celowej ze środków budżetu Miasta Sosnowiec na m.in. modernizację systemu grzewczego w budynkach mieszkalnych lub samodzielnych lokalach mieszkalnych.

Dotacja udzielana jest jednorazowo i wynosi maksymalnie 50% poniesionych kosztów jednakże nie więcej niż 2500 zł w przypadku podłączenia do sieci cieplnej, oraz do 2000 zł w przypadku zakupu kotła na biomasę, kotła gazowego lub olejowego. Mieszkańcy mogą się także ubiegać o zwrot poniesionego kosztu zakupu kotła retortowego na paliwo stałe do 1500 zł.

Wnioski o datacje można składać do 30 września 2012 r. dla zadań przeznaczonych do realizacji w roku 2013. (Szczegółowe informacje odnośnie dotacji można uzyskać w Wydziale Ochrony Środowiska i Rolnictwa UM Sosnowiec.) W ramach projektu „ Take a breath” zaplanowano kampanię edukacyjną dla mieszkańców Sosnowca mającą na celu uświadomienie, iż paląc odpadami oraz paliwem o niskiej jakości i w przestarzałych piecach trujemy przede wszystkim siebie samych.

Akcja edukacyjna ma także na celu zachęcanie społeczeństwa do podłączania się do sieci, propagowanie racjonalizacji i oszczędności zużycia energii, promowanie przedsięwzięć termomodernizacyjnych, polegających na ocieplaniu budynków i wymianie okien, przyczyniających się do zmniejszenia potrzeb ciepła i ilości spalanych paliw. Zaplanowana w ramach projektu akcja informacyjna jest kontynuacją założeń kampanii „Niska emisja - wysokie ryzyko” prowadzonej przez Tauron Ciepło S.A, która objęła mieszkańców wielu miast Śląska w tym Sosnowca.

Realizacja Projektu „Take a breath” przyczyni się do obniżenia wartości stężeń zanieczyszczeń obecnie przekraczanych, a to poprawi warunki życia mieszkańców.

Pierwsze spotkanie z mieszkańcami Sosnowca organizowane w ramach projektu „Take a breath” zaplanowano na 30 lipca br. (poniedziałek) o godz. 17.00 w Szkole Podstawowej nr 1, przy ul. Niepodległości 7.

Zainteresowanych zapraszamy do udziału w spotkaniu.

Niniejszy projekt jest realizowany w ramach Programu dla Europy Środkowej współfinansowanego ze środków EFRR