Szklany podatek

Podczas ostatniej sesji zwolniono z podatku od nieruchomości przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie produkcji szkła na terenie Dąbrowy Górniczej. W mieście jest tylko jedna taka firma - ,Saint-Gobain". Może dziwić fakt, że właśnie od nich nie będzie się pobierać podatku, tym bardziej że wpływy do budżetu miasta z tego tytułu wynosiłyby prawie 2 mln zł rocznie.

Taką ulgę spowodował spór inwestycyjny między Saint-Gobain Glass Deutschland oraz Societe de Participations Financieres et Industrielles SPAFI S.A.S. a stroną polską, reprezentowaną przez premiera Leszka Millera oraz gminę - Dąbrowa Górnicza.

Spółka Saint-Gobain zaproponowała dwa rozwiązania sporu. Chciała, by zapłacono jej 52 mln zł odszkodowania (kwota miała stanowić wyrównanie strat powstałych przez obciążenie jej podatkiem od nieruchomości) lub żeby utrzymano zwolnienie z podatku w sposób zgodny z prawem.

- W tym wypadku brak dobrej woli z naszej strony spowodowałby przegraną sporu. Pracują nad tym kancelarie prawnicze obu stron. Ponadto znacznie ucierpiałby na przegranej wizerunek naszego kraju jako terenu przyjaznego inwestorom. Lepiej więc było wybrać wariant drugi - wyjaśniał podczas sesji prezydent Marek Lipczyk.

Spór trwa od kilkunastu miesięcy. Źródłem tej konfliktowej sytuacji była uchwała Rady Miasta z 29 stycznia 1997 roku, która zwolniła Spółkę Polfloat-Saint Gobain z podatku od nieruchomości i gruntu na czas trwania Katowickiej Specjalnej Strefy, czyli do 2016 r. Dodajmy, że spółka nie została wybudowana na terenie strefy. Ówczesne władze zastrzegły jednak w uchwale, że warunkiem uzyskania zwolnienia jest utworzenie minimum 600 miejsc pracy i wartość inwestycji powyżej 20 mln ecu. Kilka miesięcy później podpisano umowę, w której zwolniono z podatku nie tylko Polfloat-Saint Gobain, ale spółki i grupy kapitałowe Koncernu Saint-Gobain. Warunki zwolnienia z podatku zapisane w uchwale i umowie różnią się także zasadami tworzenia nowych miejsc pracy.

- Teraz taką dokumentację kontroluje RIO. Gdy byłem prezydentem, robił to Nadzór Prawny Wojewody, który nie znalazł żadnych uchybień w uchwale i zgodnie z terminem uchwała weszła w życie. Wspólnie z ówczesnym wojewodą katowickim staraliśmy się o rozszerzenie strefy ekonomicznej. Niestety, nie udało się. Fabryka została poza strefą. Zwolnienie z podatku Saint-Gobain było sposobem, by przyciągnąć inwestora. Był to pierwszy taki duży zakład pracy, który powstał po zmianie systemu. Umowa została sporządzona na podstawie uchwały, a nadzór nad nią miała moja zastępczyni, Ewa Gronkowska. Nie byłem w stanie ogarnąć wszystkich elementów, miałem za zadanie zarządzać całym miastem. Ale chcieliśmy tym zwolnieniem przyciągnąć dużego inwestora - wyjaśnia ówczesny prezydent miasta, Marek Dul.

- We wrześniu tego roku do prokuratury wpłynęło zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa w tej sprawie, polegającego m.in. na niegospodarności - twierdzi Tomasz Sołtysik, obecny wiceprezydent Dąbrowy Górniczej.

Miasto nie miało prawa, by zwalniać inwestora z podatku na podstawie umowy, tym bardziej że umowa ta różniła się od uchwały Rady Miasta.
Obecny Zarząd Miasta w marcu 2001 r. uchylił uchwałę zwalniającą z ulgi. Zarząd Saint-Gobain, mając w ręku umowę z 1997 r., ogłosił spór inwestycyjny. Zaczął też płacić podatek (ok. 2 mln zł rocznie).

Teraz, gdy ponownie uchwalono zwolnienie, kancelarie prawne muszą ustalić, czy i jak gmina ma oddać zapłacony podatek. Pewne jest, że do 2016 r. dąbrowski producent szkła nie zapłaci więcej podatku od nieruchomości.