Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Poznajcie bogatą historię sosnowieckiej cerkwi pw. św.św. Wery, Nadziei, Luby i matki ich Zofii. To wspaniała świątynia w samym centrum

Adam Tobojka
Adam Tobojka
Parafia pod wezwaniem świętych Wery, Nadziei, Luby i matki ich Zofii to wspaniałą świątynia, którą warto odwiedzić osobiście. Zobacz kolejne zdjęcia. Przesuwaj zdjęcia w prawo - naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE
Parafia pod wezwaniem świętych Wery, Nadziei, Luby i matki ich Zofii to wspaniałą świątynia, którą warto odwiedzić osobiście. Zobacz kolejne zdjęcia. Przesuwaj zdjęcia w prawo - naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE Adam Tobojka
Cerkiew pod wezwaniem świętych Wery, Nadziei, Luby i matki ich Zofii to jedna z licznych świątyń, znajdujących się na terenie Sosnowca. Jej bogata historia stanowi odzwierciedlenie historii miasta. Warto się z nią zapoznać!

Historia sosnowieckiej cerkwi sięga końca XIX stulecia, kiedy to zaszła potrzeba budowy nowej świątyni dla napływającej ludności wyznania prawosławnego. Plac pod budowę cerkwi w formie darowizny został przekazany przez zarząd Warszawko-Wiedeńskiej Kolei Żelaznej. Teren usytuowany był nie w ścisłym centrum Sosnowic – późniejszego Sosnowca – w końcu ślepej uliczki Cerkiewnej, między torami kolejowymi. 15 sierpnia 1888 roku odbyło się uroczyste położenie kamienia węgielnego pod przyszły budynek. Budowa trwała niecały rok – już w listopadzie 1899 roku biskup lubelski Flawian wyświęcił nowopowstałą cerkiew pod wezwaniem świętych Wery, Nadziei, Luby i matki ich Zofii, której głównym projektantem był Prokofiew – pomocnik Architekta Guberni Piotrkowskiej. Ogólny koszt budowy świątyni wyniósł 40 tysięcy rubli.

W kolejnych latach przy cerkwi powstała plebania, szkoła parafialna i cmentarz prawosławny. Stale rosnąca liczba wyznawców sprawiła, że rozpoczęto budowę drugiej, okazalszej świątyni. 27 maja 1901 r. położono kamień węgielny pod budowę nowej, przestrzennej cerkwi. Całkowity koszt budowy wyniósł 90 tys. rubli. Wyświecenie cerkwi pod wezwaniem św. Mikołaja nastąpiło 26 października 1906 r. Cerkiew mieściła tysiąc dwieście osób, wieńczyło ją pięć kopuł  i wysoka dzwonnica. W środku urządzono miejsce dla trzech chórów. Posadzka była wyłożona płyta ceramiczną. W cerkwi zastosowano centralne ogrzewanie.

Po wybuchu I Wojny Światowej Rosjanie związani z administracją i strażą graniczną, przebywający w mieście w służbie carskiej ewakuowali się do Rosji, na miejscu pozostała zaś ludność prawosławna, niezwiązana z zaborcą.

W okresie powojennym władze państwowe podjęły próbę likwidacji obu znajdujących się cerkwi w Sosnowcu, na początku władze odebrały parafii cerkiew pw. św. św. Wiery, Nadziei, Luby i matki ich Zofii, domy dla kleru, budynek byłej szkoły cerkiewnej i stróżówkę przy ul. Kilińskiego. Od roku 1919 zlikwidowano samodzielną parafię w Sosnowcu, przyłączając ją do parafii w Piotrkowie Trybunalskim. Po odebraniu cerkiew wielokrotnie ulegała profanacji i dewastacji.

Wkrótce władzę miejskie podjęły decyzję o zburzeniu drugiej sosnowieckiej cerkwi, pw.  św. Mikołaja. Decyzja została podjęta przez Radę Miejską na posiedzeniu dnia 30 maja 1938 roku, wniosek przyjęty jednogłośnie brzmiał: Rada Miejska m. Sosnowca upoważnia Zarząd Miejski do wydatkowania potrzebnej sumy na rozbiórkę cerkwi prawosławnej przy ul. 3 – Maja w Sosnowcu i uchwala pokryć wydatek na ten cel z nadwyżki budżetowej za rok 1937/1938. Bezpośrednim inspiratorem był ówczesny premier, gen. Felicjan Sławoj – Składkowski. Decyzję tłumaczono troską o bezpieczeństwa prawosławnych. Wbrew protestom parafian do rozbiórki przystąpiono 25 maja 1938 roku.

Po wyburzeniu cerkwi św. Mikołaja wierni zwrócili się z prośbą o zwrot cerkwi pw. św. Wiery, Nadziei, Luby i matki ich Zofii przy ul. Kilińskiego. Prośba została odrzucona. Wspólnota prawosławna skorzystała z propozycji kościoła ewangelickiego o współużytkowaniu ich kościoła. Prawosławni mogli powrócić do cerkwi dopiero w 1940 roku, kiedy władze niemieckie wyraziły zgodę na ponowne otwarcie cerkwi.

Po wkroczeniu 27 stycznia 1945 roku wojsk radzieckich niemal wszystkich parafian potraktowano jako wrogów Związku Radzieckiego. Część z nich została wywieziona z kraju, zaś działalność parafii mocno zredukowana.
W 1979 roku obowiązki proboszcza parafii sosnowieckiej objął ks. Sergiusz Dziewiatowski, dzięki ktoremu wysiłkom cerkwii na przełomie XX i XXI wieku przywrócono funkcjonalność. Od września 2018 r. proboszczem Parafii jest ks. dr Mikołaj Dziewiatowski.

Przed wybuchem wony na Ukrainie sosnowiecka cerkiew rozwijała się na wiernych. Dla dorosłych organizowane są „Sosnowieckie spotkania z prawosławiem”. Po inwazji Rosji parafia stałą się ostoją spokoju dla wielu uchodźców, którzy schronienie przed wojenną zawieruchą znaleźli w Sosnowcu.

Nie przeocz

Zobacz także

Musisz to wiedzieć

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na sosnowiec.naszemiasto.pl Nasze Miasto