Październik miesiącem walki z rakiem piersi. W Radomsku i powiecie tylko 30 procent kobiet objętych profilaktyką

Rak piersi jest najczęściej występującym na świecie nowotworem złośliwym wśród kobiet, a także jedną z głównych przyczyn zgonów nowotworowych. Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization) szacuje, że rocznie około 2,1 mln kobiet zachorowuje na raka piersi. W 2018 roku na świecie, z powodu raka piersi zmarło 627 000 kobiet, co stanowiło około 15% wszystkich zgonów nowotworowych w światowej populacji kobiet.

Według najnowszych danych epidemiologicznych Krajowego Rejestru Nowotworów w Polsce w 2016 roku na raka piersi zachorowało 18 615 kobiet. W tym samym roku, z powodu raka piersi zmarło 6 493 kobiet. Rak piersi, zaraz po raku płuca, jest drugim nowotworem powodującym najwięcej zgonów nowotworowych w populacji kobiet (w 2016 r. był przyczyną 14,5% zgonów nowotworowych).

Ryzyko zachorowania na raka piersi wzrasta wraz z wiekiem. To choroba, która występuje najczęściej wśród kobiet po 50 roku życia. W przybliżeniu, około 80% wszystkich zachorowań na raka piersi występuje w wieku około i pomenoapuzalnym. Starzenie się, podobnie jak w przypadku pozostałych chorób nowotworowych, także w przypadku raka piersi jest jednym z najważniejszych czynników ryzyka. Niezależnie od tego, istnieją dobrze poznane czynniki ryzyka bez wątpienia przyczyniające się do zwiększenia ryzyka zachorowania na raka piersi, które możemy ograniczać, lub nawet eliminować.

Przyczyna powstania raka piersi nie jest dokładnie znana, ale istnieje wiele czynników, które zwiększają ryzyko jego wystąpienia:

wiek (najwięcej zachorowań występuje u kobiet po 50. roku życia),
obciążenie genetyczne,
czynniki hormonalne,
wieloletnie przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej,
niewłaściwa dieta, otyłość,
częste spożywanie alkoholu,
wcześniejsze choroby piersi.

Kobiety, które regularnie wykonują mammografię dużo rzadziej umierają z powodu raka piersi w porównaniu z tymi, które nie poddają się systematycznym badaniom profilaktycznym. U kobiet, które uczestniczą w przesiewowych badaniach mammograficznych częściej wykonuje się inwazyjne procedury diagnostyczne z powodu zmian podejrzanych, które często okazują się zmianami łagodnymi.

RAK PIERSI W ŁÓDZKIEM

W Łódzkiem z mammografii w ramach Program profilaktyki raka piersi skierowanego do kobiet wieku 50–69 lat, które są najbardziej zagrożone zachorowaniem na raka piersi można skorzystać w 47 mammobusach, które codziennie odwiedzają inną miejscowość. Ich trasa jest na stronie www.nfz-lodz.pl. Oprócz mammobusów można skorzystać z mammografii w stacjonarnych pracowniach, których jest kilkanaście.

Od roku 2015 nie są wysyłane zaproszenia na mammografię, o badaniu trzeba pamiętać samodzielnie. Wystarczy zgłosić się z dowodem osobistym, nie jest potrzebne skierowanie.

Informacje na temat miejsc, w których można skorzystać z mammografii można otrzymać pod bezpłatnym całodobowym numerem telefonu: 800 190 590

MAMMOGRAFIA

Liczba przebadanych kobiet w 2019 roku wyniosła 58 650 w tym 23 087 w pracowniach stacjonarnych i 35 563 w mammobusach. Do etapu pogłębionej diagnostyki skierowano 2337 kobiet, zgłosiło się 1641 kobiet, do konsultacji onkologicznej trafiło 696,a do leczenia zostało skierowanych 291 kobiet. Z wszystkich kobiet, które zrobiły badanie w 2019 roku 6 zmarło.

Objęcie populacji w 2019 roku w skali kraju 38,62%, województwo łódzkie 41,33% (czyli nadal powyżej średniej krajowej), najlepiej przebadany powiat to Bełchatowski 47,24% a najsłabiej 30,50% w powiecie radomszczańskim.

Na profilaktykę raka piersi w 2019 roku ŁOW NFZ przeznaczył 6 553 184 zł (więcej niż w ubiegłym roku). Profilaktyka raka piersi jest nielimitowana przez NFZ finansowo, Fundusz płaci za każde badanie.

Poniżej objęcie pacjentek programem profilaktyki (50-69) w powiatach:
BEŁCHATOWSKI 47,24
KUTNOWSKI 39,02
ŁASKI 42,75
ŁĘCZYCKI 41,58
ŁOWICKI 46,25
ŁÓDZKI WSCHODNI 45,41
OPOCZYŃSKI 43,46
PABIANICKI 44,49
PAJĘCZAŃSKI 39,61
PIOTRKOWSKI 41,63
PODDĘBICKI 38,55
RADOMSZCZAŃSKI 30,5
RAWSKI 36,15
SIERADZKI 38,77
SKIERNIEWICKI 33,2
TOMASZOWSKI 43,64
WIELUŃSKI 44,83
WIERUSZOWSKI 38,23
ZDUŃSKOWOLSKI 38,34
ZGIERSKI 46,16
BRZEZIŃSKI 38,83
ŁÓDŹ 41,38
PIOTRKÓW TRYBUNALSKI 39,06
SKIERNIEWICE 33,41

USG PIERSI I MAMMOGRAFIA W KAŻDYM WIEKU

NFZ finansuje nie tylko program profilaktyki raka piersi dla pań w wieku 50-69 lat. - USG piersi i mammografia to badania, które może zlecić każdy lekarz specjalista, szczególnie lekarz ginekolog i onkolog. W wielu poradniach ginekologicznych (w Łódzkiem jest ich prawie 200) jest aparat do badań USG, a każda poradnia ma obowiązek zapewnić pacjentkom dostęp do diagnostyki ultrasonograficznej. Lekarz może takie badania zlecić kobiecie w każdym wie-ku, tak często jak ze względu na wskazania medyczne jest to konieczne, NFZ nie limituje częstotliwości wykonywania tych badań. Uprawnienia i umiejętności wymagane do prawidłowego przeprowadzenia badania gruczołów piersiowych mają wszyscy lekarze. Niezbędną wiedzę zdobywają w czasie zajęć klinicznych na studiach medycznych, w czasie stażu podyplomowego (jedna czwarta stażu odbywana jest na oddziałach ginekologiczno-położniczych) oraz na niektórych stażach cząstkowych w trakcie kilkuletniego szkolenia specjalistycznego (źródło: MP Onkologia). Najczściej piersi badają ginekolodzy, onkolodzy, chirurdzy. Jeśli pacjentka nie chce, aby lekarz zbadał jej piersi – może odmówić. Lekarz odnotuje to wówczas w dokumentacji medycznej pacjenta.

RAK PIERSI UWARUNKOWANY GENETYCZNIE

Wysokie ryzyko zachorowania na raka piersi i/lub jajnika (co najmniej 4-5-krotnie wyższe niż w całej populacji) występuje m.in. w rodzinach, w których wystąpiły 2 zachorowania na te nowotwory u probanta lub wśród krewnych I0 i II0 (lub 2 zacho-rowania wśród krewnych II0 i III0 ze strony ojca) - w tym zwłaszcza, gdy przynajmniej u jednej chorej rozpoznano raka jajnika, a jedno zachorowanie wystąpiło przed 50 r.ż.,

w rodzinach, w których rozpoznano obustronnego raka piersi (krewni I st i II st),
w rodzinach, w których stwierdzono raka piersi przed 40 r. ż. (krewni I st i IIst),
w rodzinach, w których stwierdzono raka piersi u mężczyzny (krewni Ist i IIst).

Jeśli jesteś w tej grupie koniecznie zgłoś się na badanie genetyczne w ramach programu Ministerstwa Zdrowia.

W ramach programu możesz skorzystać m.in. z:
• konsultacje genetyczne
• wykrywanie mutacji związanych z dziedzicznym rakiem piersi i jajnika - BRCA1, BRCA2, CHEK2, PALB2
• wykrywanie mutacji związanych z dziedzicznym rakiem jelita grubego i endometrium - APC, MLH1, MSH2, MSH6, PMS2, STK11, SMAD4, BMPR1A, EPCAM i MUTYH
• badanie markerów nowotworowych we krwi
• badania obrazowe - USG, mammografia, rezonans magnetyczny

Wystarczy wypełnić ankietę w podanych poniżej placówkach, które realizują program.

GDZIE SIĘ BADAĆ W ŁÓDZKIEM

W Klinice Onkologii ICZMP (5. piętro) od poniedziałku do piątku o godz. 8.30 czeka specjalista, który zrobi badania, pozwalające stwierdzić, czy jesteś nosicielem genu wywołującego raka.
Salve Medica, Szparagowa 10, Łódź
Genos, Poradnia Genetyczna, Łódź, ul. Żubardzka 4
Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. Mikołaja Kopernika, Łódź (izba przyjęć onkologiczna, ul. Paderewskiego 4)

PROFILAKTYCZNA MASTEKTOMIA

Operacja, której poddała się Angelina Jolie – obciążona genetycznym rakiem piersi – jest od 1 marca 2019 nareszcie finansowana w Polsce przez NFZ. To operacja, która polega na profilaktycznym usunięciu obu piersi. Oczywiście od razu można się poddać rekonstrukcji piersi, która jest zabiegiem także finansowanym przez NFZ

Profilaktyczna mastektomia może być wykonana u pacjentek z wysokim lub z bardzo wysokim ryzykiem zachorowania na nowotwór złośliwy piersi, u którego wykluczono nowotwór złośliwy piersi i który spełnia co najmniej jeden z poniższych warunków:

1) potwierdzona obecność mutacji BRCA1/BRCA2;
2) obciążający wywiad rodzinny: dwa zachorowania u krewnych I lub II stopnia przed 50 rokiem życia lub trzy zachorowania w dowolnym wieku (łącznie z probantką);
3) obciążający wywiad rodzinny: rozpoznanie u krewnych I stopnia metachronicznego lub synchronicznego zachorowania na nowotwór złośliwy piersi;
4) potwierdzona obecność choroby proliferacyjnej piersi przebiegającej z atypią komórkową.

BRA DAY

Bra DAY to dzień poświęcony informowaniu o rekonstrukcjach piersi. Ma służyć edukacji i wspierać pacjentki, które są w trakcie leczenia onkologicznego lub po mastektomii. Lekarze, Amazonki i sympatycy informują pacjentki o zaletach rekonstrukcji piersi, starają się rozwiać ich obawy.

Misją BRA DAY jest szerzenie świadomości, że każda kobieta w Polsce, która staje w obliczu choroby nowotworowej i mastektomii, ma prawo do refundowanego przez NFZ zabiegu rekonstrukcji piersi.

Gdzie skorzystać z rekonstrukcji piersi?

Zabieg rekonstrukcji piersi przeprowadzany jest na oddziale szpitalnym, na podstawie skierowania od lekarza specjalisty. Takie skierowanie może wystawić także lekarz, u którego leczymy się prywatnie. Z zabiegu można skorzystać na oddziałach chirurgii onkologicznej lub chirurgii plastycznej.

Oddziały chirurgii onkologicznej, które wykonały rekonstrukcje piersi:
· Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Łodzi, Łódź, Północna 42, tel. 42 634 11 97
· Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki, Łódź-Górna, Rzgowska 281/289, tel. 42 271 14 11
· Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Mikołaja Kopernika SP ZOZ, Łódź, ul. Pabianicka 62, tel. 42 689 54 41
· SALVE ZOZ, Łódź, ul. Szparagowa 10, tel. 42 254 64 66

Organizowany przez Szpital im. M. Kopernika w Łodzi od 6 lat BRA DAY jest od początku wspierany przez Łódzki OW NFZ. Dzięki BRA DAY i zaangażowaniu wielu osób w Breast Cancer Unit w Szpitalu im. M. Kopernika w Łodzi znakomita większość operowanych pacjentek po operacji budzi się z nową, zrekonstruowaną piersią, coraz więcej pań korzysta z rekonstrukcji piersi także w innych ośrodkach onkologicznych.

Uroczystą Gala BRA Day Bra odbędzie się w tym roku 25 października w Centrum Promocji Mody ASP w Łodzi.