Nowe życie sosnowieckiego zabytku?

Wczoraj

W rękach rodziny Dietlów do roku 1945, po zakończeniu wojny przejęty został najpierw przez wojska radzieckie, potem umieszczono w nim szkołę muzyczną. Te radykalne posunięcia spowodowały spore zniszczenia całego zespołu pałacowego, szczególnie przyłożyli do tego rękę wspomniani wyżej żołnierze radzieccy. Wydawało się, że po upadku socjalizmu nastanie lepszy czas dla pałacu, jako symbolu sukcesu XIX-wiecznego kapitalizmu. Tak się jednak nie stało, przynajmniej nie na początku. Po wyprowadzce w 1991r. szkoły muzycznej pałac padł ofiarą zakrojonego na wielką skalę rabunku i niszczenia, co pogorszyło i tak już zły jego stan. Co ciekawe, a dla miłośników architektury szokujące, były nawet plany jego rozbiórki. Taki stan trwał do roku 1997, kiedy pałacem zainteresował się Stanisław Kuliś, zamieszkały w Krakowie sponsor krynickiego festiwalu im. Jana Kiepury. Kupił go od Skarbu Państwa za niewielką, jak może się wydawać kwotę: 202 000 zł. Jak się jednak okazało, było to niewiele w porównaniu z kosztami, które ponosi do tej pory, aby przywrócić obiektowi dawną świetność.

Dziś

Remont rozpoczął się w 1997 roku i trwa do tej pory. Prowadzony jest pod nadzorem konserwatora zabytków, Ryszarda Szymonowicza. Jak mówi konserwator: - Dotychczas wykonano około 80% wszystkich prac, w tym tak poważnych, jak częściowa rozbiórka i odbudowa grożącej zawaleniem ściany pałacu od strony torów kolejowych. - Trzeba było dokonać także wielu rekonstrukcji we wnętrzach obiektu, zniekształconych znacznie podczas niewłaściwego powojennego użytkowania - dodaje.

Wszystkie te prace prowadzone były do tej pory w przeważającej mierze ze środków własnych nowego właściciela, dopiero niedawno miasto włączyło się finansowo w przedsięwzięcie. Wiedząc jednak, że w 2007r. dofinansowało remont elewacji kwotą 10 000 zł, można mieć wątpliwości, czy taka pomoc jest rzeczywiście efektywna. Cały czas trwają poszukiwania wywiezionych oraz rozkradzionych elementów wyposażenia budynku. Jakiś czas temu odzyskano ich sporo z magazynów TVP 3 w Katowicach, gdzie służyły jako rekwizyty do produkcji filmowych. Wiadomo, że są także w zbiorach Szkoły Baletowej w Warszawie.

Jutro

Jak mówi Szymonowicz, właściciel obiektu ma ambitne plany na przyszłość. Chce uczynić z pałacu centrum kultury, miejsce, gdzie odbywałyby się między innymi spotkania z pisarzami i inne. W części wnętrz utworzone może być muzeum wnętrz XIX – wiecznych. Na wiosnę 2008r. zaplanowano remont otoczenia budynku, w planach jest co ciekawe także odtworzenie rozebranej w latach 50-tych XXw. oranżerii pałacowej. Jeśli do tego dołożymy zapewnienia miasta, że niedługo rozpocznie się rewaloryzacja dawnego parku przypałacowego oraz niedawno zakończony remont pobliskiego wiaduktu kolejowego, rysuje nam się całkiem pozytywna wizja tego miejsca. Jedyne, co jest niepewne, to przyszłość dawnej fabryki Dietla, leżącej po przeciwnej stronie ul. Żeromskiego. Zaniedbana i niezabezpieczona przed dalszym niszczeniem, zagrożona jest rozbiórką. W ostatnim roku jej losem zainteresowały się dwa stowarzyszenia: Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego oraz Stowarzyszenie „Moje Miasto”.

- Warto zachować zabudowania fabryki. Stanowi ona wraz z pałacem bezcenny układ urbanistyczny, będący świadectwem rozwoju Sosnowca - mówi Ewa Wojtoń z Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie. Dariusz Jurek z FdZD dodaje: Można by tam urządzić coś na kształt słynnej już ulicy rozrywki w Ostrawie, Stodolni.