FUM do wzięcia

(PORĘBA) Dzisiaj walne zgromadzenie wspólników zdecyduje o dalszych losach Fabryki Urządzeń Mechanicznych (FUM) Poręba. Zakład z 200-letnią historią ubiegły rok zakończył stratą ok. 8 mln zł, przy przychodach 29,3 mln zł. Ratunkiem dla zagrożonej upadłością spółki jest inwestor strategiczny. Jego wybór doprowadził do ostrego konfliktu.

Zgodnie z umową z 26 lipca 2000 r. z resortem Skarbu Państwa do złożenia oferty nabycia większościowego pakietu udziałów w FUM Poręba i jeleniogórskim Dolfameksie zobowiązał się Max-Inwest. Był to warunek przejęcia przez firmę Piotra Buchnera kontroli nad Metalexportem. Ten ostatni ma 0,63 proc. udziałów FUM Poręba. Większościowym właścicielem porębskiej firmy jest Skarb Państwa (86,7 proc.), resztą dysponują wierzyciele.

Powiększenie udziałów Metalexportu do 50,1 proc. miało polegać na podniesieniu kapitału zakładowego FUM. Kosztowałoby to warszawską spółkę ponad 8 mln zł (kapitał zakładowy FUM Poręba wynosi 8,19 mln zł). Zdaniem Wiesława Dębskiego, wiceprezesa Metalexportu, transakcja ta jest nieopłacalna ze względu na fatalną kondycję firmy z Poręby. Jej zadłużenie sięga 28,5 mln zł. Zalega ona również z wypłatami. Za maj załoga otrzymała 60-procentowe zaliczki.
- Moglibyśmy zmienić zdanie w przypadku utworzenia nowej spółki na bazie FUM, bez przejmowania zobowiązań - dodaje Wiesław Dębski.

Próbę utworzenia "zdrowego trzonu" porębskiego zakładu, czyli montowni maszyn, starano się zrealizować w ubiegłym roku. W marcu usamodzielniono odlewnię, która do końca roku przyniosła 1,7 mln zł strat. Plany utworzenia kolejnych spółek zablokowały związki zawodowe, które m.in. pikietowały budynek Ministerstwa Skarbu Państwa. Związkowcy starali się też o odwołanie zarządu FUM Poręba. W listopadzie 2000 r. posadę stracił prezes Stanisław Cichoń.
- Wydzielanie nierentownych spółek oznaczało drastyczne zmniejszenie liczby miejsc pracy - mówi Mirosława Juńczyk, przewodnicząca "Solidarności" w FUM Poręba. - Metalexport planuje redukcję zatrudnienia do 250 osób. Teraz spółka zatrudnia 540 pracowników, a odlewnia 90.

Restrukturyzację przeprowadza sam Metalexport. Spośród 27 krajowych spółek wchodzących w skład grupy docelowo mają zostać najwyżej trzy zakłady produkcyjne (Bison-Bial, Dolfamex i FUM Poręba) oraz najefektywniejsze spółki handlowe. W Bison-Bialu zatrudnienie ma zostać zredukowane z 1573 osób do 1015.

Takie działania nie mogą podobać się związkowcom. Z nadzieją przyjęli zatem pojawienie się kolejnych potencjalnych inwestorów: holenderskiej firmy Vreatz i brytyjsko-czeskiej Tajmak-ZPS, partnerów obrabiarkowego potentata Okuma. Pierwsza z nich zainteresowana jest częścią maszynową, druga odlewnią, którą Metalexport chce zlikwidować. Za połowę akcji FUM Poręba deklarują one 10 mln zł. Szczegółowe rozmowy z resortem Skarbu Państwa rozbijają się o umowę o współpracy podpisaną we wrześniu 2000 r. między porębską firmą i Metalexportem. Ten ostatni uzyskał 6-letnią wyłączność na sprzedaż krajową i eksportową wyrobów FUM oraz importowych zakupów towarów i usług.

- Umowa łamie zasadę ochrony wolnej konkurencji i powoduje drastyczne obniżenie sprzedaży. Fakt jej podpisania był ukrywany przed załogą. Nie zaopiniowała jej również Rada Nadzorcza - wylicza Mirosława Juńczyk. - Jedynym sposobem rozwiązania umowy jest zapłacenie 3 mln dolarów odszkodowania.

Sprawa trafiła do prokuratury. Oba działające w FUM związki zawodowe ("Solidarność" i ZZ "Metalowcy") zarzuciły zarządowi "rażącą niegospodarność". Trwają próby unieważnienia umowy.